Dizionari de Lenghe Furlane

plasê²  pla|sê  [FO]

1. s.m. sensazion biele e vive di apaiament dai desideris e des dibisugnis, di gjoldiment des percezions:  l'aiar fresc i sfrissave la muse e i dave scuasit plasê (Maria Forte, Cjase di Dalban); Catinuta a resta ingusida, un pôc dal plasê di lâ a viodi la sitât, ma plui dal displasê di lassâ i so cjamps (Ugo Pellis, Catinuta)
2. s.m. [TS] filos. cundizion emotive contrarie dal dolôr, ancje se considerade provisorie:  al jere stât Lorenzo Valla, tal so De Voluptate, a dî che il plasê al è l'unic motîf des azions dai oms. Ancje il jessi virtuôs no sarès che un sielzi jenfri doi plasês (Pierluigi Visintin, Friûl e furlans te Histoire de ma vie di Giacomo Casanova)
3. s.m. ce che al da apaiament, sodisfazion:  jo scuviarzi il so anim in preda a doi grancj afans. L'un l'è di viodisi diventâ vieli e di sintî ogni dì manco i plasês de la vita […] (Zuan Luîs Filli, Il diau sul Studeniz); ancje se fumâ al è calcolât di tantis personis un "plasê", cui che al mole al recupere plasês pierdûts o dismenteâts: gjoldi il vêr gust dai aliments, sintî i odôrs e respirâ miôr (Guglielmo Pitzalis, Stude i spagnolets!)
   Sin. delizie , gaudie , gjoldude , gjonde , solaç
4. s.m. azion cence interès, fate par buinegracie a pro di cdn.:  cui vevial vût ce dî mai cun lui? Si sarès disfat par fâti un plasê! (Lucio Perès, Gno barbe Sisto); conseis e plasês no jai dinei a di nissun…, se o pues (Alviero Negro, Int di masnade)
   Sin. buinegracie , gracie , favôr
5. s.m. in formulis di cortesie cuant che si cognòs cdn.:  l'om […] al clamà dongje la sô femine. "Cheste e je la nestre confinante." i disè. […] "Plasê." e disè cuntune vôs lizere (Gianni Gregoricchio, Trê feminis)
   
   1. ancje in formulis di cortesie par domandâ alc, par dî graciis, par saludâ e v.i.:  podìno vê il plasê di vêlu in nestre compagnie? (Alan Brusini, Gian Paolo Linda, I forescj); "Fantat, une dì tu capirâs che il plasê al è stât dut de mê bande…" (Carlo Sgorlon, Il dolfin)

Polirematichis e espressions idiomatichis

• fâ il plasê loc.v.
• fâ plasê loc.v.
• par plasê loc.av., loc.inter.
• tornâ il plasê loc.v.

Proverbis:

• a fâ un plasê, si cjape doi displasês
• cul fâ plasês tu cuistis amîs, cul dî il vêr nemîs
• no si à mai un plasê che nol sedi un displasê
• plasê fat malvulintîr al è come la broade sfuarçade
• un plasê al clame chel altri
• un plasê ind clame un altri