jerbe  /jè-/  jer|be  [FO]

  1. s.f. cualsisei plante basse e cence fust di lencuant che tancj [uciei] a becutavin, su lis jerbis, siôr Meni al tirave il spavent (Maria Forte, Cjase di Dalban); si viodeve tal fonts de ledre jerbis e claps (Agnul di Spere, Il puint de ledre)
    Var. erbe , arbe
    Cfr. fîl , fros , fuee
    1. plante doprade tant che medisineune tossite intrigose, di no rivâ a parâle fûr cun nissune jerbe ni cui fuments di castagnolâr (Maria Forte, Cjase di Dalban)
  2. s.f. complès di plantis bassis e cence len che a cressin intun stes puestune ligrie juste di fruts, cori pal prât, zigâ, marcolâ te jerbe (Dino Virgili, La aghe da pît la cleve); seâ la jerbe pai cunins te cunete de strade gnove (Josef Marchet, Lis predicjis dal muini)
    Cfr. çuf , bâr , prât
  3. s.f. massime tal pl., complès des plantis che si mangjinal mangjave la fertaie cu lis jerbis e la cevole (Alan Brusini, I universitaris); a semenavin il forment, la blave, lis jerbis (Dino Virgili, Cuel Valâr)
    Sin. jerbum , ortaie
    1. spec. tal pl., plantis aromatichisun cusinâ che al jere scuasit sintiment […] siore Lise si judave plui di dut cu lis jerbis buinis. E lave a sielzi fuee par fuee, tun zîr pai trois dal ort, e e meteve dongje il so macet misturât; e il mangjâ al pareve cuinçât cun aiar di bonodôr (Maria Forte, Cjase di Dalban)
  4. s.f. (zerg.) mariuanea son tancj i zovins che a fumin o a bevin o a fumin jerbe (AAVV, Sul florî)
    Sin. cjanaipe indiane
Polirematichis e espressions idiomatichis Proverbis:
  • a cjaval vieli i plâs la jerbe frescje
  • a mus vieli, jerbe frescje
  • al vîf tant il jeur a jerbe che il lôf a cjar
  • anade di jerbe, anade di mierde
  • ancje il jeur al vîf a jerbe
  • cjar e fâs cjar e jerbe a fâs mierde
  • dulà che si nas ogni jerbe e pas
  • il jeur al vîf a jerbe, la bolp a gjalinis, e a son grues compagns
  • la cjative jerbe e cres prest
  • la jerbe triste e cres pardut e nissun no le mangje
  • la jerbe triste e cres prest
  • la triste jerbe a cres simpri
  • la vacje e mangje il fen parcè che al è stât jerbe
  • la zulugne e je la peste de jerbe
  • lasse mus che la jerbe a cressi
  • miôr jerbe sute che no fen bagnât
  • ogni jerbe e à la sô lidrîs
  • ogni jerbe e devente fen
  • ogni jerbe e fâs la sô semence e ogni len la sô pome
  • ogni jerbe intun fas
  • ogni jerbe la sô lidrîs
  • se si lu mangje in jerbe, no si lu à in gran
  • sorc biel in jerbe, brut in panole
  • spiete bo che la jerbe e cres
  • spiete cjaval che la jerbe e cres
  • tal troi simpri batût no ven sù jerbe