pugn  pugn  [FO]

  1. s.m. man sierade, cui dêts strents inte palme de man o intor di alcClarine cumò no cuei altri violis: e à plen il pugnut di violis (Dino Virgili, «…e là four dal nuestri cjamp…»); la femine e plantà i pugns sui flancs e e sburtà infûr il pet (Gianni Gregoricchio, Trê feminis); la prime tirade i procurà un lunc inzirli, al spietà di tornâ in se cui voi sierâts, i pugns cjapâts strents tor dal pareman (Amedeo Giacomini, Tal ospedâl)
    Cfr. man
  2. s.m. colp dât cu la man sieradenus àn tacâts di ogni bande cun claps e bastons e pugns (Alan Brusini, Amîs come prime); «[…] o soi stuf e strac… no soi plui un frut…» e cussì disint al petà un pugn su la taule (Pieri Menis, Sul agâr); i le dongje e i molà un pugn pe schene di fâlu berlâ (Antoni Beline, Pre Pitin)
    Sin. garuf , ruf , sgrugnon
    1. ancje in metaforis o paragons par segnâ colps fuartslis primis gotis a colavin jù tant che pugns, dopo chei cuatri lamps e tons che a vevin crevât l'aiar scurît (Dino Virgili, La aghe da pît la cleve); il cûr i bateve cussì a fuart come se i vessin dâts pugns sul stomi (Maria Forte, Dome la cjampanute di Sant Bortul)
  3. s.m. cuantitât di robis, spec. in polvar o in gran, che e sta inte man sieradecuant che la aghe dal cjalderin e jevà il bol e butà dentri cualchi crodie cjatade tal armarat e un pugn di pire (Maria Forte, La aghe dal Ariul); a lis vacjis ur preparave une raine di sope di vin cuntune bine di pan e un pugn di semule (Riedo Pup, I furlans e lis bestiis); al si instradà […] sperant di rivâ adore di butâ un pugn di tiere su la casse di so pari prin che si colmàs dal dut la sepulture (Pieri Somede dai Marcs, La cjarande)
    Sin. man , grampe , grampade
  4. s.m. toc de manie che al è plui dongje de manal taià te cise doi vencs e, gjavade la gjachete, al leà cun lôr i pugns des maniis (Catarine Percude, Il solt del Signôr); "A volaressin tacâts cul spali, par vô" (e scomence a tacâi il boton tal pugn da la cjamese) (Anute Fabris, A passe la scalmane)
Polirematichis e espressions idiomatichis Proverbis:
  • bisugne semenâ cul pugn e no cul sac
  • il mês di Jugn la sesule tal pugn
  • il mês di Jugn si jemple il pugn
  • Jugn bute jù cul pugn